De laatste tijd laat ik me steeds vaker inspireren door folklore. Nou was ik al fan van folk muziek en hou ik enorm van de oude culturele tradities rondom bijvoorbeeld de seizoenen, maar sinds een paar weken kijk ik ook naar volkskunst voor tekeninspiratie. Pinterest staat vol met de prachtigste bloemenprinten. Hoogste tijd voor een beetje verdieping.
Volkskunst is volgens Wikipedia “kunst door gewone mensen, bedoeld voor een kleinere groep en zonder grote artistieke pretenties.” Dus niet om in een museum te eindigen en niet om voor veel geld geveild te worden in een chique veilinghuis. Het gaat bij volkskunst ook niet om schilderijen, maar om gebruiksvoorwerpen als servies, meubels en kleding. Gewone objecten voorzien van prachtige en vaak technisch ingewikkelde patronen. Beschilderd met een penseel, bestempeld met stippen of ingelegd met hout. Dit maakt dat het wel een ambacht is, die oefening en opleiding vereist.
Elke streek in Europa heeft een eigen stijl als het op volkskunst aan komt. In Rusland ontstond in de zeventiende eeuw chochloma. Kenmerkend voor chochloma zijn goud- en roodkleurige ornamenten op een zwarte, soms rode achtergrond, met accenten in groen en geel. Populaire motieven zijn bessen (meestal lijsterbessen en aardbeien), bloemen en plantenbladeren.
Uit Polen komt wycinanki, papierknipkunst. Traditioneel gebruikt door boeren om hun huizen te versieren met scenes uit het dagelijks leven, zoals bruiloften en feestdagen. En met Pasen werden bijvoorbeeld de eieren rijkelijk versierd met hanen en bloemen van papier.
Op het Noorse platteland is Rosemåling, bloemen schilderen, ontstaan in de tweede helft van de 18e eeuw, toen de Barok haar intrede deed in het Noorse stedelijke gebied. Rosemåling is een decoratieve schilderkunst met gestileerde bloemversieringen, overwegend primaire en secundaire kleuren. Ook in Zweden vond het navolging.
Maar ook in Nederland kunnen we er wat van! Denk aan het Staphorster stipwerk, waarbij stipjes verf met stempels op de stof worden gedrukt. Of aan het Hindelooper schilderwerk, wereldwijd beroemd. Krullen, bloemen en bladeren in de kleuren rood, blauw, wit en groen, werden in Hindeloopen verwerkt tot een aparte stijl.
En dit is dan nog maar een klein stukje van Europa. De Aboriginals in Australië, de Indianen in Noord Amerika, de Japanse prentkunst, wajangpoppen uit Indonesië en zo kan ik nog wel even doorgaan. Allemaal voorbeelden van volken die met eigengemaakte kunst hun wereld mooier maakten.
Van al dat onderzoek doen heb ik helemaal zin om aan de slag te gaan, dus dat ga ik dan ook maar doen. Deze kaart heb ik woensdag getekend en dat smaakte naar meer. Fijn weekend!
PS De kaart vind je in de webshop.
